Kiedy dziecko powinno nauczyć się czytać?

Kiedy dziecko powinno umieć czytać?

To pytanie zadaje sobie wielu rodziców i nauczycieli. Podstawa programowa wyznacza jasny cel – uczeń kończący trzecią klasę powinien opanować umiejętność czytania. Jednak co tak naprawdę oznacza "czytanie" w kontekście rozwoju dziecka? Przeanalizujmy ten proces, odwołując się do zapisów podstawy programowej oraz realnych potrzeb uczniów.

Co mówi podstawa programowa?

Zgodnie z wytycznymi, dziecko kończące klasę trzecią powinno:

• Czytać i rozumieć teksty przeznaczone dla dzieci na I etapie edukacyjnym oraz wyciągać z nich wnioski.
• Wyszukiwać potrzebne informacje w tekście i w miarę możliwości korzystać z podstawowych źródeł, takich jak słowniki czy encyklopedie.
• Znać formy użytkowe, takie jak zaproszenie, list czy życzenia, i umieć je napisać.
• Recytować wiersze i czytać z uwzględnieniem interpunkcji i intonacji.
• Posługiwać się tekstem literackim: wskazywać bohaterów, określać czas i miejsce akcji oraz zaznaczać istotne fragmenty.

Te zapisy pokazują, że czytanie jest nie tylko umiejętnością techniczną, ale też narzędziem do pracy z tekstem, rozwijania wrażliwości językowej i interpretowania treści.

Dlaczego umiejętność czytania jest kluczowa już wcześniej?

Choć podstawa programowa wskazuje, że do końca trzeciej klasy dziecko powinno opanować czytanie, praktyka pokazuje, że tę umiejętność rozwija się etapami:

• Klasa pierwsza: Dzieci poznają litery, zaczynają odczytywać proste wyrazy i zdania. To czas na wprowadzenie do czytania.
• Klasa druga: Uczniowie rozwijają płynność czytania oraz czytanie ze zrozumieniem prostych tekstów.
• Klasa trzecia: Dziecko doskonali płynność, uczy się pracy z trudniejszymi tekstami oraz wyciągania wniosków.

Dlaczego wcześniejsze czytanie jest ważne?

Dzieci w klasach 1–3 nie tylko uczą się czytać, ale czytają, aby się uczyć. Umiejętność ta jest niezbędna do przyswajania wiedzy z innych przedmiotów, takich jak matematyka (np. rozumienie treści zadań), przyroda czy edukacja społeczna. Nawet podstawowe umiejętności, jak wyszukiwanie informacji w tekście czy odróżnianie głoski od litery, są ściśle związane z czytaniem.

Psychologia nauki czytania

Badania wskazują, że dziecko skupia się na lekcji tylko przez kilkanaście minut, a najwięcej zapamiętuje na początku i końcu zajęć. To sprawia, że utrwalanie liter i pierwszych prób czytania w domu jest kluczowe dla opanowania tej umiejętności. Dodatkowo, dzieci, które wcześniej nabędą technikę czytania, zyskują większą pewność siebie i lepiej radzą sobie z zadaniami wymagającymi analizy tekstu.

Podsumowanie

Czytanie to umiejętność, której rozwój powinien być etapowy. Klasa pierwsza to czas na wprowadzenie liter i pierwsze próby odczytywania. W klasie drugiej dziecko ćwiczy płynność i zaczyna rozumieć, co czyta. W trzeciej – potrafi czytać trudniejsze teksty i skutecznie z nich korzystać. Ważne jest, by wspierać dziecko w tym procesie, zarówno w szkole, jak i w domu, pamiętając, że czytanie to nie tylko cel, ale przede wszystkim narzędzie do dalszego rozwoju.

Nie jesteś sama – pobierz darmowy ebook!

W moim ebooku znajdziesz 195 przykładów codziennych objawów zaburzeń SI, które pomogą Ci lepiej zrozumieć,

z czym zmaga się Twoje dziecko. Ebook zawiera również opis podwrażliwości i nadwrażliwości sensorycznej, byś mogła rozpoznać inne potencjalne trudności.

📩 Obserwuj mnie także na Instagramie, TikToku

i YouTube po więcej wskazówek i porad!