Dlaczego niektóre dzieci nie lubią się brudzić? Nadwrażliwość dotykowa w praktyce

Czy Twoje dziecko unika zabaw w piasku, nie lubi malowania palcami albo protestuje przy zakładaniu niektórych ubrań? Może to być oznaka nadwrażliwości dotykowej – jednego z zaburzeń integracji sensorycznej. Dzieci z taką nadwrażliwością mogą odczuwać zwykłe bodźce jako nieprzyjemne lub wręcz bolesne. Jak to rozpoznać i jak pomóc dziecku oswoić się z różnymi fakturami?

Co to jest nadwrażliwość dotykowa?

Układ dotykowy pozwala nam odbierać informacje o świecie – dzięki niemu czujemy temperaturę, faktury i nacisk. Niektóre dzieci mają jednak zbyt intensywną reakcję na bodźce dotykowe, co sprawia, że ich mózg interpretuje je jako zagrożenie.

💡 Przykłady zachowań dziecka z nadwrażliwością dotykową:
🔹 Nie lubi chodzić boso po trawie, piasku czy dywanie
🔹 Unika lepienia z plasteliny, ciastoliny lub błota
🔹 Nie chce nosić ubrań z metkami lub szorstkich materiałów
🔹 Źle reaguje na mycie rąk, twarzy lub czesanie włosów
🔹 Denerwuje się, gdy ktoś przypadkowo go dotknie

Dlaczego dziecko nie lubi się brudzić?

Dla dzieci z nadwrażliwością dotykową kontakt z niektórymi materiałami jest przytłaczający. Mózg odbiera te bodźce jako zagrożenie, co powoduje dyskomfort, a nawet reakcję obronną, taką jak płacz, krzyk czy unikanie sytuacji, które mogą wiązać się z brudzeniem rąk.

🔸 Dziecko nie jest „wrażliwe” – ono rzeczywiście czuje dyskomfort.
🔸 Unikanie brudzenia się to sposób na uniknięcie nieprzyjemnych doznań.
🔸 Nie zmuszaj, ale zachęcaj – oswajanie dotyku wymaga cierpliwości.

Jak pomóc dziecku oswoić się z różnymi fakturami?

✅ Małe kroki – zaczynaj od delikatnych faktur, np. suchych nasion, ryżu, a potem przechodź do bardziej „brudzących” materiałów, jak mokry piasek.
✅ Zabawy sensoryczne – pozwól dziecku samemu decydować, czy chce dotknąć danej rzeczy, np. układając wzory na mące czy przesypując kaszę.
✅ Rękawiczki jako etap przejściowy – niektóre dzieci łatwiej akceptują zabawy dotykowe, gdy na początku mają ochronę, np. rękawiczki lub pędzelki zamiast rąk.
✅ Przykład idzie z góry – pokaż, że dotykanie różnych faktur może być przyjemne, np. baw się błotem razem z dzieckiem.
✅ Nie zmuszaj – im większa presja, tym większy opór. Dziecko potrzebuje poczucia bezpieczeństwa, by stopniowo oswoić się z nowymi doświadczeniami.

Kiedy warto skonsultować się ze specjalistą?

Jeśli nadwrażliwość dotykowa bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie dziecka (np. nie chce ubierać się samodzielnie, mycie rąk kończy się płaczem, unika kontaktu fizycznego), warto skonsultować się z terapeutą integracji sensorycznej. Odpowiednia terapia pomoże dziecku stopniowo akceptować różne bodźce i ułatwi codzienne czynności.

Czy Twoje dziecko ma trudności z akceptowaniem niektórych faktur? Jak radzicie sobie na co dzień? Podziel się w komentarzu! 😊

📖 Odbierz DARMOWY EBOOK „Zrozumieć świat zmysłów: przewodnik po nadwrażliwości i podwrażliwości sensorycznej”.

W środku znajdziesz praktyczną listę aż 195 najczęstszych objawów zaburzeń integracji sensorycznej, które możesz zaobserwować

w codziennym życiu.