ADHD czy zaburzenia Integracji Sensorycznej

ADHD a Zaburzenia Integracji Sensorycznej – Jak je rozróżnić?

Czy Twoje dziecko ma trudności z koncentracją, reaguje impulsywnie, a może wydaje się, że stale potrzebuje ruchu? A czy zauważyłaś, że niektóre bodźce (np. dźwięki, światło lub dotyk) wydają się go przytłaczać albo przeciwnie – są dla niego niewystarczające?

Zarówno ADHD (zespół nadpobudliwości psychoruchowej

z deficytem uwagi), jak i zaburzenia integracji sensorycznej (SI) mogą przejawiać się podobnymi zachowaniami. Rodzice

i nauczyciele często mają trudność w odróżnieniu tych dwóch problemów, co może prowadzić do mylnych diagnoz lub niewłaściwej pomocy. Poniżej omówię różnice i podobieństwa między tymi zaburzeniami oraz podpowiem, jak je rozpoznać.

PODOBIEŃSTWA MIĘDZY ADHD A ZABURZENIAMI SI

Trudności z koncentracją

Dzieci z ADHD łatwo tracą uwagę na skutek impulsywności

i potrzeby szybkiego reagowania na bodźce.
W przypadku SI trudności w koncentracji mogą wynikać

z nadmiernej lub niedostatecznej reakcji na bodźce (np. dźwięki w klasie, oświetlenie).

Nadmierna potrzeba ruchu

ADHD charakteryzuje się nadpobudliwością ruchową – dziecko może się wiercić, biegać lub skakać nawet w nieodpowiednich momentach.
Przy zaburzeniach SI potrzeba ruchu może być wynikiem podwrażliwości przedsionkowej – dziecko szuka intensywnych wrażeń, takich jak huśtanie, obracanie się czy skakanie.

Impulsywne reakcje

Dzieci z ADHD mogą reagować bez zastanowienia z powodu deficytu w kontroli zachowań.
W przypadku SI impulsywne reakcje mogą być wynikiem przeciążenia sensorycznego – np. krzyk, gdy dziecko usłyszy głośny dźwięk.

KLUCZOWE RÓŻNICE

Źródło problemu

ADHD to neurobiologiczne zaburzenie, które wpływa na regulację uwagi, kontrolę impulsów i poziom aktywności.
Zaburzenia SI wynikają z trudności w przetwarzaniu bodźców zmysłowych – układ nerwowy dziecka nie radzi sobie

z odpowiednim odbiorem i reakcją na informacje z otoczenia.

Specyfika trudności

W ADHD głównym problemem są deficyty w zakresie uwagi, samokontroli i planowania działań.
W SI trudności koncentrują się na reakcjach zmysłowych – dziecko może unikać dotyku (nadwrażliwość), pragnąć intensywnych doznań (podwrażliwość) lub mieć problemy

z równowagą.

Reakcja na bodźce

Dzieci z ADHD zazwyczaj nie mają specyficznych trudności

z bodźcami sensorycznymi, chociaż ich nadpobudliwość może przypominać szukanie wrażeń.
Przy SI reakcje są bezpośrednio związane z bodźcami zmysłowymi – np. unikanie jasnego światła, hałasu lub problem z noszeniem określonych ubrań.

JAK JE ROZPOZNAĆ?

Przykładowe zachowanie:

• Dziecko nie może usiedzieć spokojnie na krześle podczas lekcji.

ADHD: Dziecko wierci się, bo nie potrafi kontrolować swojej potrzeby ruchu i trudno mu się skupić.
SI: Dziecko wierci się, bo krzesło jest zbyt twarde lub niewygodne, co powoduje przeciążenie sensoryczne.

• Dziecko krzyczy podczas wyjścia na zakupy.

ADHD: Krzyk wynika z impulsu – dziecko może nie radzić sobie z frustracją.
SI: Krzyk może być reakcją na przeciążenie sensoryczne (np. głośne dźwięki w sklepie, intensywne światło).

JAK POMÓC DZIECKU?

W przypadku ADHD:

Ustal jasną rutynę i ogranicz ilość bodźców w otoczeniu.
Zastosuj krótkie, konkretne polecenia.
Współpracuj z psychologiem lub psychiatrą – w razie potrzeby rozważ terapię behawioralną lub farmakologiczną.

W przypadku SI:

Zasięgnij porady terapeuty integracji sensorycznej, który stworzy indywidualny plan terapii.
Unikaj miejsc i sytuacji, które wywołują przeciążenie sensoryczne.
Wprowadź aktywności sensoryczne, które pomogą dziecku regulować układ nerwowy (np. masaże, zabawy z różnymi fakturami).

Przykład z życia:

Ola, uczennica klasy drugiej, nie potrafiła skupić się na czytaniu. Rodzice byli przekonani, że ma ADHD, jednak diagnoza wykazała zaburzenia SI. Terapeuta zauważył, że dziewczynka miała trudności z przetwarzaniem bodźców wzrokowych – jasne światło w klasie ją rozpraszało.

Po wprowadzeniu odpowiednich działań (np. okulary przeciwsłoneczne w jasnych pomieszczeniach, zabawy

w ciemniejszym otoczeniu), jej koncentracja znacząco się poprawiła.

Podsumowanie

Zarówno ADHD, jak i zaburzenia integracji sensorycznej mogą być wyzwaniem dla dziecka i jego rodziców. Kluczem jest właściwa diagnoza i dostosowanie metod wsparcia. Jeśli masz wątpliwości co do zachowania swojego dziecka, skonsultuj się

z terapeutą lub specjalistą – zrozumienie źródła trudności to pierwszy krok do znalezienia rozwiązania.

Oczywiście jeden artykuł nie wyczerpuje całego tematu, ma za zadanie jedynie wskazać Ci drogę.

Nie jesteś sama – pobierz darmowy ebook!

W moim ebooku znajdziesz 195 przykładów codziennych objawów zaburzeń SI, które pomogą Ci lepiej zrozumieć,

z czym zmaga się Twoje dziecko. Ebook zawiera również opis podwrażliwości i nadwrażliwości sensorycznej, byś mógł rozpoznać inne potencjalne trudności.

📩 Obserwuj mnie także na Instagramie, TikToku

i YouTube po więcej wskazówek i porad!